Hoe word je medisch vertaler?

Wil je als medisch vertaler aan de slag? Een goede keuze, want het is een interessant specialisme (zie mijn eerdere blog). Misschien heb je al een medische achtergrond, omdat je bijv. eerst fysiotherapie hebt gestudeerd. Maar is dat niet het geval, hoe kun je je dan als vertaler in geneeskunde specialiseren?

Laten we eens gaan kijken naar het aanbod in Nederland en België. Dat is niet veel:

• De LOI biedt een kort hbo-programma medisch vertalen aan voor Engels, Duits, Frans en Spaans.
• ITV Hogeschool heeft een kleine module medisch vertalen Italiaans.

Binnen de masteropleidingen in Nederland en België wordt medisch vertalen niet als afstudeervariant aangeboden, maar je zou natuurlijk creatief kunnen zijn en je scriptie over een medisch onderwerp kunnen schrijven om zodoende al een zekere mate van specialisatie te verwerven.

Wat blijft er over? Hoe heb ik het eigenlijk zelf gedaan? Ik heb geen medische achtergrond en in mijn tijd, we hebben het dan over meer dan twintig jaar geleden, was er bij mijn weten al helemaal geen speciale studierichting voor medisch vertalers.

Het eerste wat je kunt doen is gewoon beginnen en elke opdracht zien als studiemateriaal. Nadat ik circa tien jaar geleden had besloten dat medisch vertalen een interessant specialisme zou zijn, kreeg ik de kans om twee eentalige, medische vakwoordenboeken uit het Duits naar het Nederlands te vertalen. Ik stortte me er helemaal op en heb deze opdrachten volledig binnenstebuiten gekeerd. Het kostte me veel tijd, dus lucratief was het niet direct, maar wat heb ik er veel van geleerd! Eigenlijk werk ik nog steeds zo: voor mij is elke opdracht een unieke kans om weer meer kennis op te doen over mijn vakgebied. In combinatie met een optimaal gebruik van de technologische mogelijkheden en een flinke tariefsverhoging is medisch vertalen voor mij financieel gezien inmiddels wel de moeite waard geworden.

Daarnaast volg ik regelmatig vakinhoudelijke cursussen:

• Coursera, Edx en Lecturio hebben goede, diepgaande cursussen over medische onderwerpen in het Engels. Er zitten veel gratis cursussen bij en ze zijn vaak heel interessant. Je moet soms even goed zoeken en er zijn ook weleens slecht verstaanbare bij (door niet-Engelstaligen), maar ik heb al een paar zeer boeiende gevolgd. Een goede zelfstudiemogelijkheid! Voor de fanatiekelingen onder ons: schrijf termen uit de cursus op en zoek er meteen de juiste vertaling bij. Lecturio is er trouwens ook in het Duits.
• KTV organiseert in juni weer een serie webinars over medisch vertalen. Ik vind het heel leuk dat ik er daar twee van mag verzorgen, over tandheelkunde en het zoeken en beheren van medische terminologie.
• De medische sectie van het NGTV komt twee keer per jaar bijeen voor lezingen door medisch specialisten en biedt tevens een platform voor medisch vertalers. Op 24 maart zijn er maar liefst twee lezingen.
• Het UMC organiseert sinds een paar jaar een vijfdelige gezondheidscursus voor “de gewone mens” die niet duur is en zeer de moeite waard. De afgelopen keer was het thema infectie en afweer. Er is eerst een lezing van een medisch specialist, gevolgd door een werkcollege met een student geneeskunde. Dit najaar zal er weer een cursus plaatsvinden. Onderwerp: kindergeneeskunde.

Naast het volgen van cursussen zijn er nog andere mogelijkheden om meer kennis over medische onderwerpen op te doen. Kijk maar eens op YouTube: tik bijvoorbeeld “hematologie” of “medical technology” in en je ziet veel video’s, in welke taal je maar wilt. TED heeft veel video’s over innovaties en belicht vaak ook de filosofische kant.

Of abonneer je op een paar nieuwsbrieven, bijv. over mhealth, normen of een vaktijdschrift dat je interesseert. Hier vind je niet alleen informatie over nieuwe producten en ontwikkelingen, maar ook aankondigingen over nieuwe wetgeving of beurzen en lezingen die je wellicht interessant lijken. Abonneer je op een aantal en kijk dan waar je het meeste aan hebt of welke je het leukst vindt, zodat je er een paar overhoudt, anders word je helemaal gek.

Lees vakliteratuur. Online kun je veel vinden. Surf maar eens naar Google Books en typ een onderwerp in dat je interesseert. Het NRC heeft elke zaterdag een wetenschapsbijlage. De Duitse krant FAZ heeft een medische rubriek en ik kan me voorstellen dat ook anderstalige kranten dit hebben. Soms vind je bij een fabrikant een hele kennisbank met interessante informatie die je kunt downloaden of lezen.

Ga naar lezingen, conferenties of beurzen. Aan deelname aan een conferentie hangt vaak een duur prijskaartje, maar een lezing of beursbezoek is meestal niet zo prijzig en je hoort en ziet er de nieuwste ontwikkelingen. Een beursbezoek kun je bovendien combineren met acquisitie van directe klanten.

Je kunt ook een medisch bedrijf of een interessante groep op Facebook of LinkedIn volgen.

Het lukt mij meestal niet, maar je zou een speciale map op je computer kunnen maken voor interessant leesvoer. Plan een vast moment in de week om vakliteratuur te lezen, een cursus te volgen of video’s te bekijken, al is het maar een half uur. Als dat niet lukt, kies dan elk halfjaar een cursus die je wilt gaan volgen en ga daar helemaal voor (mijn favoriete methode).

Lezers, over naar jullie. Wie heeft opmerkingen, vragen of andere tips?